… autyzm?

Co to jest autyzm?
Autyzm i inne zaburzenia ze spektrum autyzmu są odmiennym, indywidualnym sposobem rozwoju. Widoczne w zachowaniu osób ze spektrum objawy dotyczą trzech, kluczowych sfer: komunikacji, relacji społecznych oraz zainteresowań i sposobu zabawy – w wypadku dzieci.
Czy to jest autyzm?
To pytanie najczęściej zadają sobie rodzice dzieci, zaniepokojeni ich specyficznym zachowaniem. Zdarza się także, że zadają je sobie osoby dorosłe, które przeżywają niepokój związany ze swoim funkcjonowaniem w społeczeństwie. Aby na nie odpowiedzieć potrzebna jest specjalistyczna ocena rozwoju, ze szczególnym uwzględnieniem etapu wczesnego dzieciństwa. W tym celu przeprowadzamy wywiad rozwojowy oraz obserwację – w wypadku dzieci, najlepiej w naturalnym środowisku. W procesie diagnostycznym powinnien brać udział zespół doświadczonych diagnostów, w tym lekarz. Najwięcej poważnych błędów diagnostycznych, mających często wpływ na całe życie człowieka, wynika z braku doświadczenia oraz z przeprowadzania diagnozy jednoosobowo.
Jakie są objawy autyzmu?

Przede wszystkim, należy zauważyć, że odmienności rozwojowe można zauważyć już u bardzo małych dzieci – nawet przed pierwszym rokiem życia! Zwrócić uwagę powinno, jeżeli:

  • dziecko nie podąża wzrokiem za wzrokiem drugiej osoby
  • dziecko nie patrzy tam, gdzie dorosły pokazuje
  • dziecko nie obserwuje ludzi lub interesuje się nimi mniej niż przedmiotami
  • dziecko nie pokazuje innym rzeczy, które je zainteresują
  • dziecko nie chwali się albo robi to bardzo rzadko
  • dziecko nie zachęca innych do uczestniczenia w zabawach, które podejmuje

U starszych dzieci zaobserwować możemy:

  • opóźniony rozwój mowy lub specyficzny sposób korzystania z niej
  • nietypową zabawę, odmienną od rówieśników – w szczególności trudności z zabawą „na niby”
  • problem z uczestniczeniem w zabawach z regułami
  • ograniczone kontakty z rówieśnikami
  • trudności z określeniem potrzeb i emocji ludzi
  • trudności z rozumieniem tego, że ludzie myślą inaczej niż dziecko

Warto podkreślić, że cokolwiek zaniepokoi rodziców – spotkanie ze specjalistą jest jedynym sposobem na uzyskanie rzetelnej wiedzy o dziecku. Szukanie odpowiedzi tylko w Internecie może spowodować opóźnienia w podjęciu korzystnych dla dziecka i jego środowiska działań.

Jak zachowuje się osoba z autyzmem?

Nie ma jednego, typowego sposobu zachowania osób z autyzmem. Podawanie przykładów jest szkodliwe i prowadzi do utrwalania stereotypowego widzenia ludzi ze spektrum. Każdy człowiek jest inny i może inaczej się zachowywać. Wiele zależy od specyfiki rozwoju, środowiska w jakim dana osoba się wychowuje oraz świadomości własnej odmienności rozwojowej.

Jakie są rodzaje autyzmu?

Nie określamy „rodzajów” autyzmu. W tej chwili, na świecie używa się określenia spektrum autyzmu, które pokazuje, że ciężko jest podzielić osoby na jakieś, z góry określone kategorie. W diagnostyce klinicznej, póki co wyodrębniamy kilka zdefiniowanych zespołów objawowych, jak np. autyzm dziecięcy czy zespół Aspergera. Jednak zawsze należy patrzeć na osobę ze spektrum autyzmu, jako na indywidualną jednostkę. Po prostu na człowieka.

Co to jest zespół Retta?

Jest to genetycznie uwarunkowana odmienność rozwoju ze spektrum autyzmu, dotycząca w zasadzie tylko dziewcząt. W jego przebiegu zawsze mamy do czynienia z poważną, sprzężoną niepełnosprawnością, chociaż nie wszystkie dzieci są niepełnosprawne intelektualnie. Charakteryzują się natomiast, często bardzo poważnymi, problemami ruchowymi a wiele z nich przechodzi w życiu moment utraty wielu umiejętności. Zespołowi Retta często towarzyszy padaczka. Aby skutecznie wspierać rozwój osób z zespołem Retta, należy przede wszystkim umożliwić im komunikację – pomimo braku lub poważnego opóźnienia rozwoju mowy. W tym celu korzystamy z różnych pozawerbalnych narzędzi językowych.

Czy autyzm da się wyleczyć?

Nie ma takiej możliwości. Spektrum autyzmu to wzorzec rozwojowy, odmienny od najczęstszego w populacji ludzkiej. Charakteryzuje się innym, niż typowy postrzeganiem świata i myśleniem o otoczeniu – w którym ważniejsze wydają się być zjawiska nieożywione, niż ludzie. Z autyzmu nie można wyleczyć, ponieważ nie jest chorobą. Ważnym jest natomiast, aby nauczyć się z nim żyć. Tak, jak osoby z każdą odmiennością rozwojową, tak osoby ze spektrum napotykają różne trudności i warto dać im narzędzia, by sobie z nimi radziły. Nie da się z osoby z autyzmem „zrobić” neurotypowej. Można jednak wspierać ich rozwój i zapobiegać wtórnym konsekwencjom, takim jak niepełnosprawność intelektualna, czy poważne zaburzenia emocjonalne.

Czy szczepienia powodują autyzm?

Teoria o autyzmie poszczepiennym została już dawno obalona. Lekarz, który zapoczątkował antyszczepionkową histerię głosząc, że autyzm powodowany jest przez szczepienia – został pozbawiony prawa wykonywania zawodu. Niestety, ciągle rzesze ludzi powielają ten szkodliwy pogląd, czerpiąc istotne zyski z przerażenia rodziców, naciągając ich na duże wydatki przekonując, że należy dzieci ze spektrum „odtruwać ze szczepionek”. Warto dodać, że każdorazowo lekarz może podjąć decyzję o zwolnieniu lub odroczeniu szczepień, jeżeli przemawiają za tym względy medyczne: alergie, wcześniactwo, poważne obciążenia zdrowotne.

Czy autyzm jest niepełnosprawnością?

Sam w sobie – autyzm nie jest niepełnosprawnością. Jednak osoby autystyczne bywają niepełnosprawne. Około 35% populacji autystycznej to ludzie z niepełnosprawnością intelektualną. Możemy spotkać osoby ze spektrum z , trisomią 21 (zespołem Downa), MPD, zaburzeniami wzroku i słuchu oraz innymi. Autyzm może stać się także przyczyną niepełnosprawności. Trudności w uczeniu się społecznym, w oparciu o relację z drugim człowiekiem, stanowią podstawową przyczynę niepełnosprawności u osób ze spektrum. Należy temu przeciwdziałać, ale nie poprzez intensywną edukację, lecz wspierając rozwój funkcji, które pozwalają uczyć się spontanicznie, od innych ludzi. Ponadto – osoby z autyzmem są poważnie zagrożone ciężkimi zaburzeniami emocjonalnymi i psychicznymi. Depresją, zaburzeniami obsesyjno – kompulsywnymi i lękowymi a nawet psychozami. Nie można tego ingnorować, należy wspierać osoby ze spektrum, aby uniknąć tych poważnych konsekwencji, które także stają się często przyczyną niepełnosprawności.

Wiele osób z autyzmem żyje jednak w sposób, który nie jest nacechowany niepełnosprawnością. Dużo zależy od najbliższego otoczenia – jeżeli szanujemy i akceptujemy odmienność, nie stwarzamy danej osobie poczucia, że jest niepełnosprawna, tylko dlatego, że jest inna – dajemy jej szansę na szczęśliwe i satysfakcjonujące życie.

Czy każda osoba z autyzmem rozwija się tak samo?

Zdecydowanie – nie. Osoby ze spektrum autyzmu różnią się między sobą bardzo mocno. Dla wszystkich charakterystyczne jest tylko to, że mają trudności w kluczowych sferach rozwoju: komunikacji, relacji społecznych oraz zainteresowań i sposobu zabawy – w wypadku dzieci.

Jak zdiagnozować zaburzenia ze spektrum autyzmu?

Proces diagnostyczny w wypadku podejrzenia spektrum autyzmu powinien być zawsze prowadzony przez specjalistyczny zespół składający się z psychologów, pedagogów, lekarza i opcjonalnie – logopedy. Zawsze musi obejmować następujące działania:

  • wywiad rozwojowy, sięgających pierwszych dni życia osoby badanej a także ciąży
  • obserwację diagnostyczną
  • ocenę lekarza
  • spotkanie z zespołem celem omówienia diagnozy
  • pisemny raport z badania
Jaką wybrać terapię?

W naszym przekonaniu terapia dla osoby ze spektrum autyzmu potrzebna jest tylko wówczas, gdy potrzebna jest osobom o typowym rozwoju. W problemach emocjonalnych, kryzysach życiowych, depresji, poczuciu głębokiej alienacji prowadzącej do kryzysów, zaburzeniach osobowości itp. Jeżeli jest konieczna – terapia osoby ze spektrum autyzmu powinna być dobrowolna. Jeżeli dziecko/nastolatek/dorosły nie ma możliwości oceny sytuacji a co za tym idzie – ustosunkowania się do propozycji terapeutycznych – rolą terapeuty musi być wsparcie rodziny i wskazanie jej sposobów budowania terapeutycznego środowiska.

Jeżeli człowiek ze spektrum autyzmu ma szansę rozwijać się zdrowo, w swoim specyficznym wzorcu – terapia nie jest mu potrzebna. Potrzebne bywa wsparcie.

Uważamy, że dobre wsparcie to takie, która szanuje człowieka i jego potrzeby. Nie zgadzamy się, że należy zrobić wszystko, by osoba ze spektrum „dostosowała się” do społeczeństwa. Należy pomóc jej w pokonywaniu własnych trudności, ale z poszanowaniem godności i indywidualności każdego z osobna. Z uwzględnieniem osobistych predyspozycji i możliwości.  Oddziaływania – tak w rodzinie, jak i w szerszym środowisku – muszą być skierowane na rozwój tych funkcji poznawczych, które pozwalają człowiekowi lepiej zrozumieć siebie i drugiego człowieka oraz zabezpieczyć komfort wynikający ze specyficznych potrzeb sensorycznych i emocjonalnych osoby ze spektrum.

Dieta dla dziecka z autyzmem?

Nie ma diet „leczących” autyzm. Jeżeli dziecko z autyzmem ma problemy związane z nietolerancją pokarmową – powinno być pod opieką lekarza. Pomóc może alergolog, gastrolog, pediatra. Tylko oni posiadają faktyczną wiedzę na temat potrzeb dziecka w tym zakresie i mogą ewentualnie postawić diagnozę oraz wskazać potrzeby dietetyczne.  Natomiast wszelkie doniesienia o konieczności wprowadzania diety ze względu na autyzm – należy włożyć między bajki. Są szkodliwym mitem, mającym na celu skłonić zdesperowanych rodziców do korzystania z niepotrzebnych usług. Warto podkreślić, że osoby ze spektrum, ze względu na problemy komunikacyjne – mogą mieć trudność z poproszeniem o pomoc, czy wyrażeniem swojego fizycznego cierpienia. Stąd powinny być pod szczególną obserwacją medyczną. Sposób wyrażania swoich odczuć może być u wielu osób ze spektrum bardzo niestandardowy. Jednocześnie – usunięcie przyczyny cierpienia nie „leczy z autyzmu”, ale poprawia komfort życia. Niemniej – dziecko, osoba – nadal nie potrafi tego, czego nie potrafiło wcześniej – poprosić o pomoc i wsparcie w sytuacji cierpienia. W uzasadnionych medycznie przypadkach dieta może zlikwidować np. ból brzucha. Jednak żadna dieta nie zmniejszy bólu zęba. Jeżeli osoba ze spektrum nie będzie potrafiła identyfikować źródła swojego cierpienia i nie będzie potrafiła zgłaszać go innym ludziom – żadna dieta nie pomoże.

Koszyk0
Brak produktów w koszyku!
Kontynuuj zakupy
0